Sự kiện

Bệnh dại là một trong những bệnh nổi tiếng nhất của tất cả các loại virus . May mắn thay, thông qua các chương trình tiêm phòng và diệt trừ hoạt động, chỉ có 3 báo cáo trường hợp của bệnh dại ở người tại Hoa Kỳ vào năm 2006, mặc dù 45.000 người đã được tiếp xúc và yêu cầu tiêm chủng phòng ngừa sau phơi nhiễm và tiêm kháng thể. Tuy nhiên, trong các phần khác của thế giới, trường hợp con người tử vong do bệnh dại cao hơn nhiều. Trên khắp thế giới cứ 10 phút lại có một người bị chết vì bệnh dại.

Ai có nguy cơ?

Người làm việc cùng với động vật hoang dã, thú y, và khách du lịch có nguy cơ cao nhất trong việc lây nhiễm bệnh dại. May mắn thay, có một loại vắc-xin có sẵn để bảo vệ những người có nguy cơ cao này. Những động vật tiếp xúc với động vật hoang dã và không được tiêm phòng có nguy cơ bị nhiễm trùng hơn.

Sự lây truyền của bệnh

Sự lây truyền của bệnh hầu như luôn luôn xảy ra khi một con vật không bị nhiễm bệnh bị cắn bởi một con vật bị nhiễm bệnh. Chồn hôi, gấu trúc, cáo, chó sói và dơi là loài vật có nhiều khả năng truyền virus. Đã có một vài trường hợp báo cáo nhiễm do khí dung xảy ra trong các hang động nơi với số lượng lớn những con dơi bị nhiễm bệnh cư trú. Vi rút bệnh dại không sống được lâu dài bên ngoài các vật thể chủ và vẫn còn tồn tại trong thịt của một con vật bị nhiễm trong vòng 24 giờ. Các vi rút bệnh dại được tập trung ở mức cao trong nước bọt. Tuy nhiên, khi bị cắn bởi một con thú điên cuồng không nhất thiết có nghĩa rằng con vật cắn (hay con người) sẽ bị nhiễm. Nó đã được suy đoán, rằng chỉ có khoảng 15% số người tiếp xúc sẽ mắc bệnh. Con người, mèo và chó khó  bị nhiễm bệnh hơn.

Các triệu chứng

Sau khi tiếp xúc với virus, động vật cắn có thể đi qua một hoặc tất cả nhiều giai đoạn. Với hầu hết các loài động vật, virus sẽ lan truyền qua các dây thần kinh của động vật và hướng tới não. Virus này di chuyển tương đối chậm và thời gian trung bình ủ bệnh ở chó là giữa 3-8 tuần, 2-6 tuần ở mèo, và 3-6 tuần trong người. Tuy nhiên, thời gian ủ bệnh chừng 6 tháng ở chó và 12 tháng ở những người đã được báo cáo. Sau khi virus đạt đến não sẽ di chuyển đến các tuyến nước bọt, nơi nó có thể lây lan thông qua một vết cắn. Sau khi virus đạt đến não con vật sẽ hiển thị một, hai, hoặc cả ba giai đoạn khác nhau.

Giai đoạn tiền báo

Việc đầu tiên là giai đoạn báo trước và thường kéo dài 2-3 ngày ở chó. Nó có thể lo âu, căng thẳng, lo lắng, cô đơn, và sốt. Động vật trở nên nhút nhát hay cáu kỉnh và có thể vồ hoặc cắn, trong khi đó, con vật hung dữ có thể trở lên hiền lành, tình cảm và ngoan ngoãn. Hầu hết các loài động vật sẽ liên tục liếm chỗ bị cắn. Trong mèo, giai đoạn báo trước chỉ kéo dài 1-2 ngày và chúng thường phát triển sốt và hành vi thất thường hơn chó.

Giai đoạn giân giữ

Từ giai đoạn báo trước, động vật có thể bước vào giai đoạn rất nhanh chóng; mèo thì đặc biệt dễ bị phát triển giai đoạn này. Giai đoạn tức giận của các bệnh ở chó thường kéo dài 1-7 ngày. Động vật trở nên bồn chồn và cáu kỉnh và hyperresponsive để kích thích thính giác và thị giác. Khi chúng trở nên bồn chồn hơn, chúng bắt đầu đi lang thang và trở nên cáu kỉnh và luẩn quẩn. Khi cáu giận, chó có thể cắn và tấn công thùng loa. Động vật tiến đến mất phương hướng và sau đó bị co giật và cuối cùng chết.

Giai đoạn liệt

Động vật có thể phát triển giai đoạn liệt hoặc sau giai đoạn báo trước hoặc giai đoạn giận dữ. Giai đoạn liệt thường phát triển trong vòng 2-4 ngày sau khi các dấu hiệu đầu tiên được ghi nhận. Các dây thần kinh ảnh hưởng đến vùng đầu và cổ họng là là những  bộ phận đầu tiên bị ảnh hưởng và động vật có thể bắt đầu chảy nước miếng vì chúng không thể tự nuốt nước bọt. thở sâu, khó khăn và cơ hàm và các cơ mặt dần trở lên tê liệt. Động vật có thể phát ra âm thanh nghẹn và nhiều người chủ nghĩ nó bị cái gì đó mắc ở cổ họng nhưng thực ra do các con virus sẽ dần dần lan rộng ra đi vào đường hô hấp làm cho đường hô hấp ngưng hoạt động và kết quả con chó tử vong.

Chẩn đoán

Cách phát hiện để chẩn đoán bệnh dại ở động vật là kiểm tra hộp não dưới kính hiển vi. Một số kỹ thuật thử nghiệm mới sử dụng da và máu hoặc mẫu đang được nghiên cứu và sử dụng trong một vài thiết lập nghiên cứu và hứa hẹn như một cách để thử nghiệm con người và động vật có khả năng bị nhiễm. Chúng thường không được sử dụng vào thời điểm này.

Điều trị

Không có điều trị. Khi bệnh phát triển ở người, cái chết là gần như chắc chắn. Chỉ có một số ít người đã sống sót sau bệnh dại vì có chăm sóc y tế rất sâu. Đã có một số trường hợp báo cáo của chó còn sống sót sau nhiễm trùng, nhưng chúng thực sự rất hiếm.

Tiêm phòng và phòng chống

Tiêm chủng là cách tốt nhất để ngăn ngừa nhiễm trùng. 

ảnh minh họa

Trong khi tiêm phòng bệnh dại cho chó trở lên bắt buộc đối với tất cả các nước, người ta ước tính rằng có đến một nửa số chó trong nước chưa được tiêm chủng. Một số cộng đồng cũng đang đòi hỏi những mèo cũng phải được tiêm chủng, đó là rất quan trọng bởi vì hiện nay có nhiều trường hợp bị bệnh mèo dại hơn chó dại. Một số người ước tính chỉ có mười phần trăm số mèo được tiêm phòng nên tỉ lệ bệnh dại ở mèo là rất cao. Các giao thức tiêm chủng tiêu chuẩn là để tiêm chủng cho chó và mèo bắt đầu là ba hoặc bốn tháng đầu và sau đó sẽ tiêm một lần nữa khi chúng được một tuổi. Một năm sau đó, khuyến khích 3 năm tiêm dại một lần. Thuốc chủng ngừa ba năm đã được kiểm nghiệm và chứng minh là rất hiệu quả. Một vài quận, tiểu bang, hoặc bác sĩ thú y yêu cầu cá nhân hàng năm nên tiêm chủng thuốc cho hai năm vì một loạt các lý do đó cần phải được nghiên cứu kỹ lưỡng hơn.

Tiếp xúc với vật nuôi

Bất kỳ vật nuôi người bị cắn hoặc bị cào bởi một động vật có vú ăn thịt hoang dã hoặc một con dơi mà không có sẵn để thử nghiệm thì được coi là đã được tiếp xúc với bệnh dại. Các quan chức y tế công cộng khuyên nên tiêm vắc-xin chó, mèo, chồn sương và nếu chúng có tiếp xúc với bệnh dại cần cho chúng chết ngay lập tức. Nếu chủ sở hữu là không muốn làm như vậy, các động vật phải được đặt trong sự cô lập nghiêm ngặt trong 6 tháng và tiêm phòng 1 tháng trước khi được phát hành. Động vật có tiêm chủng hết hạn cần phải được đánh giá trên cơ sở từng trường hợp cụ thể. Chó và mèo sau khi tiêm sẽ được quan sát trong 45 ngày.

Tiếp xúc với con người

Nếu một con vật cắn một con người, con vật sẽ bị cách ly hoặc quan sát cho một khoảng thời gian ít nhất là mười ngày để đảm bảo rằng nó không có bệnh dại. Dù có hay không các động vật đang được tiêm phòng và các cộng đồng mà bạn đang sống sẽ ra lệnh yêu cầu kiểm dịch. Những người bị nhiễm bệnh dại có thể được tiêm chủng là một globulin (kháng thể) injuection để bảo vệ họ chống lại lây nhiễm. Bất kỳ người nào bị cắn bởi một con vật nên rửa vết thương bằng xà bông và nước sau đó tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.

Tóm lại

Tất cả động vật đều thân thiện. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh dại, một số loài đang có nhiều khả năng hơn những người khác. Lây truyền của virus là gần như luôn luôn thông qua một vết cắn từ một động vật mắc bệnh dại. Có một loạt các triệu chứng khác nhau và một khi không thể chữa khỏi, và cái chết luôn là kết quả. Các bệnh có thể phòng ngừa là thông qua tiêm chủng.

Nguồn:(peteducation.com)